Anadan olduğu yer

Naxçıvan Muxtar Respublikasının, Kəngərli rayonunun Qarabağlar kəndi

 

Təvəllüdü

 30.05.1942

Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi

 Gəncə Dövlət Pedoqoji İnstitutu

Elmi dərəcəsi

Biologiya elmləri doktoru

Elmi rütbəsi

 Professor

Namizədlik (PhD) dissertasiyasının mövzusu:

- ixtisas şifri

- ixtisasın adı

- mövzunun adı

 

03.00.05

Botanika

Azərbaycanda yayılmış bəzi quşüzümü növlərinin qlikoalkaloid tərkibinin öyrənilməsi

Doktorluq dissertasiyasının mövzusu:

- ixtisas şifri

- ixtisasın adı

- mövzunun adı


03.00.05

Botanika

Пигменты репродуктивных органов растений, их значение и научно-обоснованные  пути рационального использования.

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

- xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

- beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı


169

 
 54

 

30

Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı


17 müəlliflik şəhadətnaməsi və 1 patent

Kadr hazırlığı:     

- fəlsəfə doktorlarının sayı

- elmlər doktorlarının sayı

 

5

1

Əsas elmi nailiyyətləri

     Azərbaycan florasında yayılmış 53 fəsilə, 125 cinsə aid 500 növə yaxın bitkinin bioloji fəal maddələri (BFM) antosian, flavonoid, karotinoid, steroid, qlikoalkaloid, betasian tərkibi müəyyən edilmişdir. Antosian saxlayan bitkilərdən 184 növü, flavonoid saxlayan bitkilərdən 314, karotinoid saxlayan bitkilərdən 309 növü və 8 növ qlikoalkaloid, 10 növ steroid, 1 növ betasian saxlayan bitki aşkar etmiş və onlardan istifadənin perspektivliyini göstərmişdir. Xromatoqrafik metodla bitkilərdən 36 antosian, 18 flavanoid, 22 karotinoid, 6 qlikoalkaloid, 2 betasian fərdi şəkildə alınmış və müasir metodlarla İQ, UB spektroskopiya vasitəsilə kimyəvi quruluşu müəyyən edilmişdir. Bitkilərin tərkibindəki BFM və onların sistematik vəziyyəti, ekoloji qrupları, həyati formaları, coğrafi mənşəyi arasında əlaqə, şaquli zonallıq üzrə paylama qanunauyğunluğu, bitkilərin piqment sintezetməsinə ekstremal şəraitin təsiri, piqmentlərin quruluşu ilə bitkilərin filogenetik sistemdəki yeri arasında korrelyasiya və s. dair nəzəri müddəalar irəli sürmüşdür. Mübahisəli növlərin dəqiqləşdirilməsində BFM keyfiyyət tərkibindən taksonomik vahid kimi istifadə edilməsinin vacibliyini sübut etmişdir. Müəyyən olunmuşdur ki, bitkilərin tərkibindəki BFM miqdarı ilə onların bitdiyi ekoloji şəraiti böyümə və inkişafı arasında asılılıq vardı. 40 növ bitkinin sənaye əhəmiyyətli ehtiyatı olması müəyyən edilmişdir. Bitkilərdən BFM alınmasına dair nəzəri və təcrübi əhəmiyyəti olan məsələləri araşdırmış, itburnu, çaytikanı, gəndəlaş, yemişan və digər bitkilərdə yeni, səmərəli, tullantısız texnologiyalar işləyib hazırlamışdır. Antosian, karotinoid, təbii yeyinti rənglərin alınma texnologiyasına müəlliflik şəhadətnamələri, patent alınmış, istehsalata tətbiqi üçün texniki normativ sənədlər hazırlamış, dövlət qeydiyyatından keçirilmiş və bəziləri istehsalatda tətbiq edilmişdir.

Elmi əsərlərinin adları

1. Химический состав плодов дикорастущих плодовых и ягодных растений Азербайджана. Раст. ресурсы, 1988, №1

2. Carotenoids and sterines of the seabuckthorn (Hippophae rhamnoides L.). In. “Seabuckthorn (Hippophae L.) a multipurose wonder plant”. 2000, Delhi, p. 133-144

3. Фловоноиды репродуктивных органов некоторых растений флоры Азербайджана. Изв. НАН Азербайджана, 2003, № 3-4, с. 16-29

4. Pigments of Rosa species and their chemotaxonomic value. Proc. of 1st Inter. Rose hip Conf. ActaHorticulturae, 2005, 690, p. 225-230

5. The biological and biochemical features of seabuckthorn growing in the in the Big Caucasus /  2nd Inter. Seabuckthorn Assoc. Conf., Berlin , 2005, p. 61

6. Chemical compounds COand NR-3 extracts of seabuckthorn and their use in biocosmetics  /   2nd Inter. Seabuckthorn Assoc. Conf., Berlin , 2005, p. 53

7. Distribution fruit properties and productivity of Rosa species in Great Caucasus, Azerbaijan  /  Proc. of 1st Inter. Rose hip Conf. Acta Horticulturae, 2005, 690, p. 101-106 

8. Chemical compounds COand NR-3 extracts of seabuckthorn and their use in biocosmetics  /  Global Seabuckthorn Research and Development. Beijing: 2006, v. 4, № 2, p. 10-14

9. Биохимические особенности некоторых видов рода Crataegus L.в условиях Апшерона / Висник Киевского национального Университету, 2009, с. 158-159

10. Effect of seabuckthorn extract on delayed chlorophyll fluorescence on Cd and Co ions treated  wheat seedlings  /  J. Environ. Biol., 2009, v. 30, № 5/6, p. 13-16

11. A form and biochemical diversity of seabuckthorn in Sheki-Zagatala zone of Azerbaijan  /  Proc. Of 4th ISA Conference, 2009

12. Biological active constitutions of seabuckthorn oil Hippophae rhamnoides L. ssp. Caucasica Roiss  /   Proc. Of 4th ISA Conference, 2009

13. Form diversity and biochemical property of seabuckthorn growing in Sheki-Zagatala zone of Azerbaijan Republic  /  Proc. Of 4th ISA Conference, 2009

14. Biological active components of Hippophae rhamnoides L. ssp. Caucasica Roiss./Proc. Of 4th ISA Conference, 2009

15. Флавоноиды и антоцианы из Alhagi pseudoalhagi /  Химия природных соединений, 2009, № 2, с. 213-214

16.  Распростраение и запасы дикорастуших плодо-ягодных лекарственных растений  /   Интродукция и селекция ароматических и лекарственных растений. Матер. Межд. Научно Практич. Конф., Ялта 2009

17. Флавоноиды надземной части Fagopyrum esculentum Moench/Известия НАНА сер. биол. наук, 2009, №5-6, с. 9-13 

18. Витамины и фенольные соединения плодов облепихи, произрастающей в Азербайджане / 2 Российский фитотерапевтический съезд М. 2010, c. 187-190.

19. Флавоноидный состав надземной части Alhagi pseudoalhagi (bieb.) Fisch. / Растит. Ресурсы 2010, в. 4, с. 92-98

20. Масло семян некоторых видов сем. Rosaceae Juss. /  Растит. Ресурсы 2010, в. 3, с. 1

21. Биохимическая характеристика некоторых форм облепихи, произрастающих на Большом Кавказе (в пределах Азербайджана).  / Сборник научных трудов Международного конгресса «Физическое и духовное здоровье: традиции и инновации», приложение к журналу Традиционная медицина  № 3 (22) . М. 2011.

22.Распространение водорастворимых углеводов в плодах дикорастущих плодово-ягодных лекарственных растений, произрастающих в Азербайджане. /  Сборник научных трудов Международного конгресса «Физическое и духовное здоровье: традиции и инновации», приложение к журналу Традиционная медицина  № 3 (22) . М. 2011.

 23.Разработка технологии получения биологически активного концентрата из плодов боярышника /   X Международной научно-методической конференции «Интродукция нетрадиционных и редких растений» Россия, Ульяновск, 2012, с. 374-378

24.Биологически активные вещества некоторых видов Crataegus L., произрастающих на северном малом Кавказе (в пределах Азербайджана).  /  Растительные ресурсы, 2012, вып. 4

25.Антоцианы плодов некоторых видов Crataegus L.  /   Химия растительного сырья, 2012, №2.

26. Пектины и их динамика накопления в плодах и ягодах  /   Сборник научных трудов Международного конгресса «Физическое и духовное здоровье:  традиции и инновации», приложение к журналу Традиционная медицина  № 4 М. 2012., с. 321-326.

27. Содержание и состав жирного масла семян некоторых дикорастущих плодовых видов сем. Rosaceae. Растит. Ресурсы 2012, в. 4, с.589-595.

28.Биологически активные вещества некоторых видов Crataegus L., произрастающих на северном малом Кавказе (в пределах Азербайджана). Растительные ресурсы, 2013, т. 48, вып. 4, с. 589-596

29. Интенсификация технологии получения биологически активных концентратов из растительного сырья. Материалы Международный Конференции «Пути развития биотехнологии в Туркменистане» 2013, 20-21 ноябрь, с.338-340.

30.Биологически активные вещества некоторых видов Crataegus L., произрастающих на северном малом Кавказе (в пределах Азербайджана). Растительные ресурсы, 2013, т. 48, вып. 4, с. 589-596

31.Carotenoids from fruits of several Crataegus species. Chemistry of natural compounds, vol. 49, no. 5, november, 2013. P. 965-966

32.İydə meyvələrinin biokimyəvi xüsusiyyətləri. Müasir kimya və biologiyanın aktual problemləri. Emi Konfrans. Gəncə, 12-13 May, 2014, səh. 221-225

33.Otvari gəndəlaş Sambucus ebulus L. meyvəsinin biokimyəvi xarakteristikası. “Müasir Biologiya və Kimyanın aktual problemləri” elmi konfransı 2-ci hissə, Gəncə, 2014, s. 50-54

34.Содержание и качественный состав каротиноидов плодов некоторых форм облепихи (Hippophae rhamnoides L.), произрастающих в Северном Азербайджане. Вестник МГОУ. 2016. №3, с.33-41

35.  Flavonoids of flowers of Sambucus nigra L. International Conference Innovative Approaches to conservation of biodiversity. Dedicated to the 80th Anniversary of the Institute of Botany of ANAS. October 2-4, 2016, Baku, Azerbaijan, p.91

36. Biological activity of anthocyanins and perspective of their use in medical and food practice. International Conference Innovative Approaches to conservation of biodiversity. Dedicated to the 80th Anniversary of the Institute of Botany of ANAS. October 2-4, 2016, Baku, Azerbaijan, p.41

37. Формовые Разнообразия И Биохимическая Характеристика Некоторых Популяций Облепихи На Северо-Западе Азербайджана. АМЕА-nın Xəbərləri (biologiya və tibb elmləri), cild 71, 2016, №1, səh. 47-51

38. Состав и содержание антоцианов плодов Sambucus ebulus L. Химия растительного сырья. №1, 2017. c.163-167

39. Пигменты репродуктивных органов растений и их значение. Баку, «Элм» 2010 (monoqrafiya)

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü 

1. Beynəlxalq Polifenoloqlar cəmiyyətinin və “Polifenoloq” toplusunun redaksiya heyətinin üzvü

2. Nyu-York EA həqiqi üzvü (1996)

3. Beynəlxalq çaytikanının assosasiyasının direktorlar şurasının üzvü, Azərbaycan üzrə Kordinator

4. Azərbaycan botaniklər, fizioloqlar və biokimyaçılar cəmiyyətinin üzvü

Pedaqoji fəaliyyəti

 

Digər fəaliyyəti 

 

Təltif və mükafatları

1. Sosializm yarışının qalibi (1976)

2. Onuncu beşilliyin zərbəçisi (daş nişan) (1976)

3. AMEA fəxri fərmanı (2007; 2012)

Əsas iş yeri və ünvanı

AR ETN Botanika İnstitutu, AZ1004, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., Badamdar şosesi, 40

Vəzifəsi

Bitki ehtiyatları şöbəsinin müdiri

Xidməti tel.

(+994 12) 5024330

Mobil tel.

(+994 50) 5113100

Ev tel.

(+994 12) 4062574

Faks

 (+994 12) 4970994

Elektron poçtu

 eldar_novruzov@yahoo.co.uk