Arxiv
Elm hər zaman güclü dövlətlərin imtiyazıdır
15.04.2020

Dərin akademik ənənələr ölkəmizdə keyfiyyətli islahalara və modernləşməyə töhfə verir.

2020-ci ilin mart ayında Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) yaradılmasının 75 ili tamam olub. İlk illərdə akademiyada cəmi dörd bölmə, 16 elmi-tədqiqat institutu, elmi-tədqiqat şöbəsi, üç muzey, Mərkəzi Elmi Kitabxana və Naxçıvan, Gəncə, Xankəndi və Qubadakı tədqiqat bazaları mövcud olub. Elə həmin illərdə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasına 15 həqiqi üzvü seçilib.

AMEA tarixində yeni mərhələ

2003-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin sərəncamı ilə AMEA-ya dövlətin elmi, elmi-texniki siyasətini həyata keçirən ən yüksək dövlət orqanı statusu verilib, akademiyanın prezidentinə ən yüksək icra hakimiyyəti üzvünün səlahiyyəti təqdim olunub və onun nizamnaməsi dövlət sənədi kimi qəbul edilib. Beləliklə, AMEA-nın hərtərəfli inkişafı üçün hüquqi baza yaradılıb, Elmlər Akademiyasının fəaliyyət dairəsi və səlahiyyətləri genişlənib və onun qarşısında məsuliyyətli dövlət vəzifələri qoyulub.

AMEA-nın yeni inkişaf vektoru ötən ilin oktyabrında ömrünün çox hissəsini dövlət qulluğuna həsr etmiş təcrübəli dövlət xadimi, akademik Ramiz Mehdiyevin akademiya prezidenti seçilməsindən sonra müəyyən edilib.

Akademik R.Mehdiyevin sözlərinə görə, elmi qurumların qarşısında mühüm vəzifələr dayanır və alimlərin fəaliyyəti “AMEA-nın 2020-2025-ci illər üçün Milli İnkişaf Proqram” çərçivəsində həyata keçirilir: məhz bu sənəddə Elmlər Akademiyasının yeni mərhələdə inkişaf etdirilməsinə yönəldilmiş vəzifə və prioritetlər müəyyən edilib: “Bu proqramın həyata keçirilməsi dövlətin elmimiz qarşısında qoyduğu vəzifələrin icrasında ölkənin əsas elmi qurumunun fəal iştirak etməsinə geniş imkanlar yaradacaq. XXI əsrin bugünü texnoloji və informasiya inqilabı mühüm və həlledici yer tutan bir çox ziddiyyətli cərəyanlarla birləşir. Onların sürətli inteqrasiyası inkişaf etmiş ölkələrin ehtiyatlı iqtisadi siyasətinə, adekvat elmi strategiyalara, təlimatların dəyişdirilməsinə və dövlət qurumlarının sabitliyinə bağlıdır. Elm həmişə güclü dövlətlərin imtiyazı olmuşdur, dövlətlərin gücü elmin uğurları ilə nə dərəcədə maraqlandıqları və əldə etdiyi nailiyyətlərdən real təcrübədə istifadə edə bilməsi ilə bağlı olub. Tariximizin müxtəlif dövrlərində Azərbaycan dərin elm ənənələrinə malik ölkələr sırasında yer alıb”.

Akademik vurğulayıb ki, XX əsrdə Azərbaycan xalqının ən böyük uğuru milli sərvətimiz olan ölkəmizdə elm və təhsilin sürətli inkişafı olub. Buna görə də, onun yaratdığı elmi potensialı qorumalı və indiki, eləcə də gələcək müstəqil Azərbaycanın inkişafı naminə daha da səmərəli istifadə etməliyik.

Regional liderliyi gücləndirin

AMEA nailiyyətləri ilə Sovet və dünya elminin ayrılmaz hissəsinə çevrilib. Bir çox alimlərimiz dövlət mükafatlarına layiq görülüb, fundamental elm yeni nailiyyətlər qazanıb, Azərbaycan elmi özünün ən yüksək zirvəsinə yüksəlib.

AMEA-nın inkişafında yeni mərhələnin başlanğıcı, yuxarıda qeyd olunduğu kimi, akademik Ramiz Mehdiyevin AMEA rəhbəri seçilməsi ilə əlaqələndirilir. O, öz çıxışlarında dəfələrlə qeyd edib ki, bu gün sivilizasiya üçüncü sənaye inqilabı adlandırılan informasiya dövrünə qədəm qoyub: istehsalat anlayışı, həyat fəaliyyəti dəyişir, bilik, texnoloji kəşflər qlobal və yerli bazarların quruluşunu və ehtiyaclarını yenidən müəyyənləşdirir. Azərbaycanda elmin inkişafı proqramı onun növbəti on illik üçün əsas istiqamətlərini müəyyən edir.

AMEA-nın prezidenti əsas istiqamətlər sırasında elmi tədqiqatların prioritetlərinin müəyyənləşdirilməsi, struktur islahatlarının həyata keçirilməsi və idarəetmənin təkmilləşdirilməsi, elmi infrastrukturun modernləşdirilməsi, elmi işçilərin sertifikatlaşdırılmasının aparılması, elmi kadrların hazırlanması, elmin maliyyələşdirilməsi və optimallaşdırılması, elm, təhsil və iqtisadiyyatın inteqrasiyası, xarici əlaqələrin inkişafını xüsusi qeyd edir.

“Kaspi” qəzeti