Arxiv
Yeni üzüm sortuna patent və müəlliflik şəhadətnaməsi verilib
14.07.2021

AMEA-nın Naxçıvan Bölməsinin Bioresurslar İnstitutunun Meyvə, tərəvəz və üzümçülük laboratoriyasının rəhbəri, aqrar elmləri doktoru, dosent Varis Quliyevin Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin (ADAU) əməkdaşları mərhum professor Famil Şərifov və aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Məhsəti Ələkbərova ilə birgə yaratdıqları “Bayanşirə süfrə” adlı yeni seleksiya üzüm sortuna Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Aqrar Xidmətlər Agentliyi tərəfindən 00300 nömrəli patent və müəlliflik şəhadətnaməsi verilib.

Aqrar Xidmətlər Agentliyinin Azərbaycan Respublikası ərazisində kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı üçün istifadəsinə icazə verilmiş və mühafizə olunan seleksiya nailiyyətlərinin Dövlət Reyestrində qeydə alınmış yeni üzüm sortu “Bayanşirə” sortundan klon seleksiyası yolu ilə əldə edilib. Bir hektar ərazidə 800 sentnerə yaxın məhsuldarlıq nümayış etdirən yeni sort rentabelliyi yüksək olmaqla yanaşı, xəstəliklərə qarşı davamlıdır. Yeni alınmış perspektivli və iqtisadi əhəmiyyətli “Bayanşirə süfrə” sortu “Üzüm tredinq LTD” MMC-nin üzüm sahəsində geniş ərazidə becərilir. Artıq yeni sortun ölkənin Gəncə-Qazax, eyni zamanda digər üzümçülük bölgələrində də yayılmasına və becərilməsinə başlanılıb.

Qeyd edək ki, müəlliflər uzun illər ərzində üzüm bitkisinin genetikası və seleksiyası istiqamətində məqsədyönlü elmi tədqiqatla məşğuldurlar. Aparılan tədqiqatların əsas məqsədi Azərbaycan Respublikasında üzüm genofondunun tədqiqi, təsərrüfat-texnoloji xüsusiyyətlərinin araşdırılması, tətbiqyönümlü sortların müəyyənləşdirilməsi, seleksiya yolu ilə şaxtaya, xəstəlik və zərərvericilərə qarşı dözümlü yeni sortların əldə olunmasıdır. Ampeloqraf alim Varis Quliyev həm muxtar respublikada, həm də ADAU-nun üzümçülük üzrə seleksiya işləri ilə məşğul olan professor-müəllim heyəti ilə birlikdə iqtisadi səmərəliliyi yüksək yeni üzüm sortlarının yaradılması istiqamətində elmi tədqiqat işləri aparır. Onun müəllifi olduğu “Naxçıvan muskatı”, “Əlincə”, “Oğuz üzümü”, “Qəhvəyi kişmişi”, “Milax üzümü”, “Bənəniyar üzümü” adlı yeni sortlar üzümçülük üzrə uzun illərdən bəri apardığı araşdırmaların uğurlu nəticəsidir.